Romani, i shkruar në pjesën më të madhe në kohën e tashme, në formën e një dialogu midis Kromuellit dhe personazheve të tjera, ka përshkrime poetike të mrekullueshme dhe një pasuri të jashtëzakonshme leksikore, për sjelljen e të cilës në shqip do t’i jemi mirënjohës përkthyesit Korab Hoxha. Të paharrueshme janë faqet e fundit ku Tomas Kromuelli, i mbyllur në Kullën e Londrës, takon akuzuesit dhe disa nga bashkëpunëtorët, dikur të zgjedhurit dhe të mbrojturit e tij, që kanë vendosur ta tradhtojnë.
Romani, i shkruar në pjesën më të madhe në kohën e tashme, në formën e një dialogu midis Kromuellit dhe personazheve të tjera, ka përshkrime poetike të mrekullueshme dhe një pasuri të jashtëzakonshme leksikore, për sjelljen e të cilës në shqip do t’i jemi mirënjohës përkthyesit Korab Hoxha. Të paharrueshme janë faqet e fundit ku Tomas Kromuelli, i mbyllur në Kullën e Londrës, takon akuzuesit dhe disa nga bashkëpunëtorët, dikur të zgjedhurit dhe të mbrojturit e tij, që kanë vendosur ta tradhtojnë.
Romani është shkruar në përkujtesë të 400 vjetorit të vdekjes së Athans Rizeasit dhe 420 vjetorit të Kryengritjes epike të Himarës…“Patriarku i Moreas” është romani më ri i shkrimtarit Leka Ndoja. Tema historike e romanit është nxjerrë nga Kryengritja e Himarës 1596-1597, 420 vjet më parë. Është Dita e Shën Lorencit 11 gusht 1596, (sot sipas kalendarit gregorian 15 gusht), kur kishte zbarkuar Armada spanjolle në Himarë nën komandën e Gjeneralit spanjoll Oktavian i ftuar nga Patriarku Athanas I i Patriarkanës së Ohrit, nga gadishulli Mani i Moresë, i mbiquajtur Athanas Moreasi (Morioti). Gjatë gjithë këtij viti dhe më tej në Napoli, Athanasi (Mani 1550 – Napoli 1616) planifikoi çlirimin e Himarës dhe të Ballkanit nga pushtuesi osman, në kohën e sulltanëve Murati III dhe Mehmeti III.
“Pavdekësia” rrëfen ngjarje në dy periudha kohore: Në Francën bashkëkohore, Anjeza, e martuar dhe me një vajzë të rritur, ndihet e tëhuajësuar nga i shoqi, e bija dhe motra e saj. Në Vajmarin e shekujve 18-19, Gëtja, tashmë i martuar prej kohësh dhe drejt pleqërisë, përjeton një histori të ngatërruar me Betina Brentanon, njëzet vjet më e re se ai dhe e sapomartuar.
Morgan Granti është e vendosur të mos e lejojë të bijën të bëjë gabimet që ajo vetë ka bërë në rini, duke u martuar shumë herët dhe duke i prerë në mes ëndrrat e saj. As Klara nuk e do këtë. Nëna e saj aq e parashikueshme nuk ka asnjë grime spontaniteti në jetë.
Me karaktere dhe qëllime të ndryshme, Morgani dhe Klara duket se me zor bashkëjetojnë në të njëjtën shtëpi. Njeriu i vetëm që sjell paqe në familje është Krisi, bashkëshorti i Morganit dhe babai i Klarës, por paqes së tyre i vjen fundi kur ai përfshihet në një aksident tragjik, por edhe të dyshimtë, pasojat shkatërrimtare të të cilit nuk do të prekin vetëm Morganin dhe Klarën.
Për dashurinë dhe hijen na rrëfen për historinë e dy të rinjve, të angazhuar në një hetim gazetaresk, për një miqësi të përzemërt, e paracaktuar për t’u forcuar në rrethana të rrezikshme. Siç ndodh te Shtëpia e shpirtrave, edhe ky roman i Isabel Allendes ka sfond skenarin e shqetësuar të shoqërisë kiliane, por historia që na rrëfen merr menjëherë një ton origjinal dhe të ndryshëm nga ai që karakterizon romanin e mëparshëm: nuk bëhet më fjalë për një sagë familjare me përsëritje epike. Gjithçka vërtitet, që në krye të herës, rreth një vajze, Evangelina, e cila është pre e një gjendjeje ekstaze të herëpashershme, që mbledh rreth saj pak njerëz të devotshëm dhe kureshtarë. Irena dhe Fransisko, me synimin për të hetuar rreth fenomenit misterioz, janë padashur dëshmitarë të ndërhyrjes së një grupi ushtarakësh, që pretendojnë t’i rikthejnë arsyen “vogëlushes së famshme”. Evangelina reagon ndaj ndërhyrjes brutale duke bërë qesharak oficerin që komandon ushtarakët, dhe nga ky episod, në dukje banal, zë fill një peripeci ngjarjesh shqetësuese sepse Evangelinën, pak më pas, e rrëmbejnë forcat e policisë dhe shpallet “e zhdukur”. Dy të rinjtë vihen në kërkim të saj dhe shpejt janë të detyruar të kalojnë përmes një procedure të trishtë që i çon nga komisariati te burgjet, nga morgu te kampet e përqendrimit, ndërkohë që hija e një diktature mizore shfaqet gjithnjë e më shumë kërcënuese mbi hetimet e tyre, herë-herë për të zbuluar realitete që regjimi ushtarak donte t’i mbante të fshehta.
“Perënditë kanë etje”, që mund të konsiderohet një roman historik, i vendos ngjarjet në periudhën e Revolucionit Francez të vitit 1793. Ngjarjet e romanit zhvillohen në momentin më dramatik të Revolucionit, nga prilli 1793 deri më 27 korrik 1794, duke përfshirë gjithë periudhën e diktaturës jakobine. Autori evokon jetën e Parisit revolucionar të asaj kohe, duke pasqyruar me mjeshtëri epokën historike dhe koloritin e saj. Simboli i tij poetik është figura antike e Orestit, hero i sfilitur, hakmarrës dhe vrasës; xhelat dhe viktimë. Thelbi i figurës së Gamëlenit shprehet në fjalët e tij: “Vogëlush, ti do të rritesh i lirë, i lumtur dhe këtë do ta kesh prej Gamëlenit të poshtër. Unë jam mizor, që të jesh i lumtur ti; jam zemërgur, që të jesh i mirë ti; jam i pamëshirshëm, që nesër të përqafohen të gjithë francezët duke derdhur lot gëzimi…”
Në romanin “Përrallë” , Danielle Steel thur një histori magjepsëse të dashurisë dhe guximit të një vajze dhe shpresës se e mira mund të triumfojë mbi të keqen .
Ti mund të ikësh nga ushtria, por nuk ikën ushtria nga ti. Jo gjithmonë. Jo përfundimisht… Dikush ka tentuar të vrasë presidentin francez. Sa snajperë mund të qëllojnë nga një kilometër e treqind metra? Xhon Koti, ish-snajper i Ushtrisë Amerikane, është një prej tyre. Pas pesëmbëdhjetë vjetësh burg, më në fund del dhe… papritmas cenohet siguria e një samiti të G8-s, i mbushur me liderë botërorë. Nëse dikush mund ta ndalojë Kotin, është ai që e ka bërë edhe më parë: Xhek Riçëri, më i miri i më të mirëve. Megjithëse Riçëri preferon të punojë vetëm, me të bashkohet edhe një analiste e Departamentit të Shtetit Amerikan. Së bashku përshkojnë një rrugëtim të ashpër, qëndrojnë në kryqëzime të dyfishta dhe përballen me banditë, pa pasur përforcime. Rreziku nuk ka qenë kurrë më i madh… Sepse këtë herë… është personale.
Melodia është një vajzë 11-vjeçare, krejt ndryshe nga shumica prej nesh. Ajo s’mund të ecë, s’mund të flasë, s’mund të shkruajë, për shkak të një sëmundjeje të lindur. Nga ana tjeter, ka një kujtesë fotografike: arrin të mbajë mend çdo hollësi të çfarëdolloj gjëje që nuk e ka përjetuar. Melodia është vajza më e zgjuar e shkollës, por askush nuk e di këtë.
I ndërtuar me një ironi të lehtë, që e ndihmon të thotë të vërteta shqetësuese mbi njerëzimin, me një buzëqeshje të natyrshme dhe pa e humbur sensin e masës, Përtej qytetit është romani i parë i përkthyer në Shqipëri i autorit dyzetvjeçar Erlend Loe, që sot është një nga shkrimtarët më popullorë norvegjez.
E frymezuar nga ngjarje historike qe i ka perjetuar fort, Isabel Allende ben nje eksplorim emocionues te lidhjeve sentimentale qe mund te farketohen ne nje mergim te zgjatur, kur njeriu pyet veten se cfare eshte toka e tij, nese eshte territori mitik dhe i pakthyeshem i rinise apo vendi ku hedhin rrenje dashuri te reja dhe te pathyeshme.