Në një botë të drejtë, Zbigniew Herbert-i do ta kishte fituar Çmimin Nobel shumë vite më parë, shkruante para pak vitesh revista e mirënjohur New Yorker, me rastin e botimit të veprës së plotë të gjigandit polak të shekullit XX-të. I krahasuar shpesh për nga fuqia e madhe poetike me T.S.Eliot-in, Kavafisin dhe W.H.Auden-in, në këtë libër shfaqet një Herbert tjetër, ai i prozës, njëlloj i fuqishëm, delikat, euridit, dhe përherë i ngutur pëe të kumtuar diçka të rëndësishme para se të jetë tepër vonë. Këto ese ‘mitologjike’ përballen, sikundër vetë mitet, me temat madhore në botë, por njëherësh, ato na falin kënaqësi të vërteta mendore dhe na tregojnë ne ‘ si të jetojmë’.
Çfarë na mungon sot prej romaneve që kemi lexuar në rini? Mbase ajo hareja e zakonshme që na shoqëron pas një ngjarjeje të madhe, me personazhet e saj, deri në rrëqethjen apo përmallimin e faqes së fundit. Njëkohësisht triller dhe roman shoqëror mahnitës, zhytje në shtjellat e unit dhe mekanizëm i përsosur suspansi, Mbylli sytë na kthen kënaqësinë e një leximi magjepsës dhe me frymëmarrje të madhe.
Në librin e tij, ish-drejtori i FBI-së, James Comey, ndan përvojat e pathëna më parë të disa prej situatave më kritike gjatë karrierës së tij në dy dekadat e fundit të qeverisë amerikane, duke zbuluar se si duket lidershipi i mirë dhe etik, dhe se si nxit vendime të shëndetshme. Rrugëtimi i tij na jep një pamje të paprecedentë të korridoreve të pushtetit, dhe një mësim të shkëlqyer se çfarë e bën një lider efektiv.
Libri “Më e mira e botëve” e autorit Aldous Huxley, një vepër me moshë tetëdhjetë vjeçare dhe megjithatë ende kaq e freskët dhe ajo që e bën kaq aktuale është çka ajo thotë për qënien njerëzore në çfarëdo epoke: mallin tonë për dashuri dhe për një shoqëri që të na bëjë të ndihemi përnjëmend njerëzorë. Sipas John Lenon libri ngjan shumë me krijimet e tij dhe veçanërisht këngën e tij më të njohur “Imagine” ku njerëzit bëjnë dashuri, muzikë dhe pikturojnë dhe shkruajnë me dhe për njëri-tjetrin. Secili do të zotërojë një pjesë të vendit ku punon. Një lloj socializmi, por si asnjë nga llojet që ekzistojnë sot në botë.
Si thuajse në gjithë veprat e tjera të tij, në fokus është sërish historia e trazuar e Gjermanisë. Por jo më ajo e ‘fajit gjerman’, që e pat bërë atë të famshëm me trilogjinë e Dancingut, por kësaj here historia e viktimave gjermane gjatë Luftës së Dytë Botërore. Romani ka në qendër mbytjen në detin Baltik nga një nëndetëse sovjetike, në janar të vitit 1945, të anijes ‘Wilhelm Gustloff’, me 9000 refugjatë gjermanë, kryesisht gra dhe fëmijë. Bëhet fjalë për katastrofën më të madhe të historisë detare, ku humbën katër herë më shumë jetë njerëzore se sa në rastin e Titanikut, e që megjithatë, për shumë dekada me radhë askush s’e përmendte. Por ndonëse i frymëzuar nga një ngjarje e ndodhur realisht, romani ‘Me hapin e gaforres’, si gjithë vepra e G. Grassit, ka një strukturë mjaft më komplekse, ku faktet përzihen me fiksionin dhe vetë gazetari që na rrëfen historinë, bashkë me familjen e tij, s’janë veçse personazhe të Gjermanisë së viteve 2000.
“Më kujto” është një thirrje për dashurinë e harruar, është një libër që eksploron pasojat shkatërruese të humbjes, euforinë e gjetjes së dashurisë përsëri dhe pasojat e zbulimit të së vërtetës për ata që duam.
“Me lumin midis” është një histori dashurie e vendosur në periudhën koloniale, njëfarë Romeo dhe Zhuljeta afrikane, ku rrëfehet dashuria midis dy të rinjve të fiseve kundërshtare Gikuju të kreshtave, si dhe përpjekja e tyre për të shuar mërinë e lashtë midis fiseve të tyre. Romani rrëfen Kenian para-koloniale dhe atë koloniale, ardhjen e “një populli të veshur me flutura” të cilët ishin britanikët, sjelljen e kulturës së tyre, fetare dhe administrative.
Romani “Më Ndrysho” me shtatë kapitujt e tij, tenton të jetë
shembelltyrë e jetës reale njerëzore, lindja, rritja, e në fund gjetja e vetvetes. Talenti ështe i lindur, por artist bëhesh vetem nëse e ndjek ëndrrën. Jana, stilistja me duart magjike do t’i duhet të braktise të
tashmen, do t’i duhet të arratiset nga hijet e të kaluarës që të marrë
pjesë në konkursin që do t’i ndryshojë jetën. Nëse ajo fiton, do të bëjë atë që ka ëndërruar gjithmonë, të ndryshojë modën.
Një grup i njohur i muzikës pop ka ardhur të regjistrojë albumin e ri në Miushford! Do të jetë një rast i papërsëritshëm për të dëgjuar shumë muzikë të mirë dhe për të lidhur miqësi të reja, duke zbuluar edhe talente të fshehura…
…Ai i buzeqeshi me sy, si per t’i treguar se e njihte, por s’mundte as te levizte dhe as te fliste. Ajo i mori me delikatese doren e majte dhe e coi te buzet, ndersa nje lot i zbriste mbi faqe, duke u rrokullisur deri ne jastek. -Do te kthehem me vone,-mermeriti, pasi i ledhatoi embelsisht njeren faqe.. Ai mbylli syte vetem per nje cast dhe pastaj i rihapi, ndersa nga buzet i dilte nje tingull i mbytur… -Ju dua shume! Ishte i sinqerte dhe ato fjale i dilnin nga thellesia e zemres.
Piktori dhe studiuesi Vladimir Myrtezai surprizon ndjekesit e tij me nje vellim me poezi, – i cili eshte njeheresh edhe nje reflektim i fuqishem mbi ndjesite, realitetin dhe fenomentet qe na rrethojne. Ne vargun e tij spikat aftesia per te ndertuar imazhe permes metafores.